Bebeklerin göbek bağı kesimiyle ilgili videosundan hatırladığımız doğum eğitmeni ve doula Penny Simkin‘den, son zamanların en çok ses getiren keşfi, mikrop dünyamız ve bebeğimizin sağlığına etkisi ile ilgili değerlendirmeleri alıyoruz:

İnsan “mikrobiyom”u gebelik dönemi, doğum ve yenidoğan dönemindeki uygulamalarımızdan hayli etkilenmekte.

Anne ve bebek bakımı alanında günümüzün en gözde konusu bu mikrobiyom, doğum uygulamalarından nasıl etkilendiği ve bunun bebeğe ileriki yıllarda etkileri.

İnsan mikrobiyomu dediğimiz zaman, içimizde ve üstümüzde–bağırsaklarda, ağızda, ciltte, ürogenital yol ve hatta anne sütünde– barındırdığımız 100 trilyonluk bir mikroorgamizma kolonisinden (bakteri, virüs, mantarlardan) bahsediyoruz. Sağlığımız büyük ölçüde, faydalı ve zararlı mikroplar arasında kurulu dengeye bağlı.

Mikrobiyom normalde gebelikte anneden bebeğe plasenta aracılığıyla; doğum esnasında vajinal kanal vasıtasıyla; ve doğumu takip eden saatler, günler ve haftalar boyunca da annenin teni, sütü ve dudakları yoluyla aktarılıyor. Aldığı mikroplar ve bu mikropların genetik materyali çocuğun sağlığında, gelişiminde ve metabolizmasında hayati rol oynuyor.

Gelgelelim, hastanelerde gebelik ve doğum uygulamalarındaki değişime bağlı olarak mikrobiyom transferinde perinatal dönemde yaşanan aksaklıklar nedeniyle bugün çeşitli alerjiler, astım, diyabet, mide-bağırsak hastalıkları, obezite, otoimmün bozukluklar ve bazı akıl hastalıklarında artış olduğu görülmekte. Son birkaç yıla kadar, değişikliğe uğratılmış mikrobiyom ile sağlıktaki bozulma arasındaki ilişki bilinmiyordu dahi. Daha önce çalışılması imkansız olan mikroplar üzerinde bugünün teknolojisiyle yapılan araştırmalarla yavaş yavaş bu bağlantılar da kurulmaya başlandı.

Örneğin,

  • Sezaryen doğum, bebeğin doğum esnasında annenin faydalı vajinal mikrop florasını almasını önlüyor; bunun yerine bebek zararlı ve virülan (hastalık oluşturma yeteneği taşıyan) mikroplar da ihtiva eden hastane mikrobiyomu ile kolonize oluyor.
  • Gebelikte ve doğumda anne, doğumdan sonra da yenidoğan için yaygın şekilde kullanılan antibiyotikler faydalı mikropları ortadan kaldırıyor.        anne-bebek
  • Yeni doğan bebeğin battaniyeye sarılıp inkübatöre konulması demek, bebeğin ten tene temasını, ağzını ve burnunu sürtme yoluyla anneyle doğrudan temasını önlemek ve böylelikle de bebeğin annenin cilt mikrobiyomundan mahrum kalması demek. Bunun yerine bebek battaniyelerden ve hemşireden hastane mikrobiyomuna maruz kalıyor.
  • Formül süt bebeği anne sütünün zengin mikrobiyomundan mahrum bırakıyor, yenidoğanın bağışıklık sisteminin normal gelişimini bozuyor ve bebeğin bağırsak mikrobiyomunun olgunlaşmasını engelliyor.

Bunlar insan mikrobiyomunun daha doğumdan itibaren nasıl değişime uğratıldığına dair birkaç örnek sadece. Günümüz anne ve bebek bakımı uygulamalarının risk ve fayda değerlendirmesi yapılırken, acilen bu noktaların da hesaba katılması gerekiyor. NPR’ın hazırlamış olduğu aşağıdaki animasyon bu konuda biraz daha fazla bilgi edinmek isteyenlerin ilgisini çekecektir.